Druga linia metra

Jak wyliczyło w 2013 roku Stowarzyszenie Zielone Mazowsze II linia warszawskiego metra była niemal najdroższa w Europie w przeliczeniu na na kilometr długości tego typu inwestycji w ciągu ostatnich kilkunastu lat. Porównano 20 inwestycji w sieć metra z całej Unii Europejskiej. Droższa okazała się jedynie inwestycja z Marsylii. Analizie poddano tylko projekty zrealizowane po 2000 roku lub będące jeszcze w realizacji. Wzięto pod uwagę kwoty brutto z zawartych umów i nie uwzględniono projektów będących w fazie planowania.

Nie zawarto w analizie 3 inwestycji ze względu na nieprzewidziane trudności, które podwyższyły koszty i nie wiadomo, które należałoby uwzględnić pierwotne czy aktualne. Były to inwestycje z Amsterdamu, która uległa zalaniu, z Kolonii, gdzie zawalił się budynek do wykopu i z Rzymu, gdzie miała miejsce katastrofa budowlana.

Droższy od warszawskiego okazał się tylko marsylski kilometr metra. Jednak tam na odcinku długości zaledwie 2,5 km zbudowano aż 4 stacje, a w Warszawie średnia odległość między stacjami przekracza 1 km. W cenę odcinka metra w Marsylii wliczono także 3 parkingi podziemne na 940 stanowisk. W cenie wielu z analizowanych projektów powstały linie metra sterowanego automatycznie – bez maszynistów, jak Tuluza, Turyn, Kopenhaga, Mediolan, Barcelona i ze stacjami wyposażonymi w przegrodę między peronem i torem, które oprócz wyżej wymienionych miast budowano też w Norymberdze.

Koszty budowy 1 km linii metra:

1. Marsylia: przedłużenie linii 1 do stacji La Fourragère o długości: 2,5 km, rok ukończenia: 2010, koszt – 167 mln euro
2. Warszawa: pierwszy odcinek linii 2, długość: 6,3 km, rok ukończenia: 2014, koszt – 158 mln euro
3. Rzym: odnoga linii B, długość: 5 km, rok ukończenia: 2013, koszt – 147 mln euro
4. Barcelona: nowe linie 9 i 10, długość: 47,8 km, rok ukończenia: 2014, koszt – 136 mln euro
5. Praga: przedłużenie linii C do stacji Letňany, długość: 4,6 km, rok ukończenia: 2008, koszt – 130 mln euro
6. Paryż: przedłużenie linii M4 do stacji Mairie de Montrouge, długość: 1,5 km, rok ukończenia: 2013, koszt – 124 mln euro
7. Mediolan: czwarta linia w mieście, długość: 15,8 km, rok ukończenia: 2017, koszt – 108 mln euro
8. Hamburg: przedłużenie linii U4 do stacji Hafencity pod basenami portowymi, długość: 3,5 km, rok ukończenia: 2012, koszt – 94 mln euro
9. Monachium: przedłużenie linii U3 do stacji Olympia-Einkaufszentrum, długość: 2,2 km, rok ukończenia: 2007, koszt – 83 mln euro
10. Ateny: przedłużenie linii 2 do stacji Elliniko, długość: 5,5 km, rok ukończenia: 2009, koszt – 75 mln euro
11. Kopenhaga: M1+M2 dwie linie łącznie, długość: 20 km, rok ukończenia: 2002, koszt – 75 mln euro
12. Turyn: pierwsza linia w mieście, długość: 13,1 km, rok ukończenia: 2011, koszt – 69 mln euro
13. Tuluza: nowa linia B, długość: 15,7 km, rok ukończenia:2007, koszt – 62 mln euro
14. Lyon: przedłużenie linii A do stacji Vaulx-en-Velin – La Soie, długość: 1 km, rok ukończenia: 2007, koszt – 53 mln euro
15. Norymberga: przedłużenie linii U3 do stacji Friedrich-Ebert-Platz, długość: 1,3 km, rok ukończenia: 2011, koszt – 51 mln euro
16. Sofia: przedłużenie linii 1 do stacji Tsarigradsko Shose, długość: 2,1 km, rok ukończenia: 2012, koszt – 45 mln euro
17. Bukareszt: pierwszy odcinek linii 5, długość: 6,1 km, rok ukończenia: 2013, koszt – 44 mln euro
18. Sofia: przedłużenie linii 2 do stacji James Bourchier, długość: 6,5 km, rok ukończenia: 2012, koszt – 38 mln euro
19. Madryt: pętla Metro Sud na południu, długość: 41 km, rok ukończenia: 2003, koszt – 38 mln euro
20. Monachium: przedłużenie linii U6 do stacji Garching-Forschungszentrum, długość: 4,5 km, rok ukończenia: 2006, koszt – 36 mln euro
21. Bilbao: przedłużenie linii 3, długość: 5,9 km, rok ukończenia: 2013, koszt – 31 mln euro

Stowarzyszenie Zielone Mazowsze tłumaczyło tak wysoki koszt budowy drugiej linii metra metodą budowania. Wybrano najdroższą możliwą metodę – rycie podziemnych korytarzy tarczami TBM. Jak się okazało planiści nawet nie analizowali żadnego innego wariantu. Na całym świecie metro budowane jest metodą odkrywkową, bo tak jest o wiele taniej. Tarcze wykorzystuje się w ostateczności, w centrum miast. Użycie ich w dzielnicach peryferyjnych, jak Targówek czy Wola było rozrzutnością. Według obliczeń Stowarzyszenia metodą odkrywkową można było budować trzy odcinki: pod ul. Górczewską, na Targówku i pod ul. Kondratowicza. Razem ze zmianą lokalizacji stacji postojowej pozwoliłoby to oszczędzić 4 mld zł.

Warszawski ratusz tak rozpisał przetarg, że prawie nie było konkurencji na budowę drugiej linii metra. Dokumentację przetargu przekazano zainteresowanym firmom 30 kwietnia 2008 roku, a termin na złożenie ofert wyznaczono 26 maja. Niespełna miesiąc na przygotowanie oferty na tak ważną inwestycję to zdecydowanie za mało. Z powodu krótkiego terminu w przetargu nie wzięły udziału dwie firmy i ostatecznie złożyły oferty tylko trzy konsorcja. Niewielka liczby uczestników przetargów zwiększa niebezpieczeństwo ich zmowy cenowej. Podobnie było w przypadku oczyszczalni ścieków Czajka.

Miasto według swoich wycen planowało przeznaczyć na drugą linię metra 3 mld złotych. Według konsorcjów biorących udział w przetargu była to kwota 6 mld zł. Wszystkie złożone oferty były dwukrotnie wyższe od kalkulacji miasta, co budziło obawy o zmowę. Firmy wiedziały, że miasto chciało zdążyć z budową przed Euro 2012 i mogły tę sytuację wykorzystać zawyżając ceny. Po ostatnim przetargu na budowę drugiej linii metra Hanna Gronkiewicz-Waltz ściągnęła do Warszawy ekspertów z Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju oraz z Europejskiego Banku Inwestycyjnego i firmy audytorskiej Jaspers. Potwierdzili oni, że wstępne wyceny miasta były prawidłowe i że linia nie powinna kosztować więcej niż 3 mld zł.

budowa-metra-warszawa