Kiedy powstawała Platforma Obywatelska, była ona partią liberalną w kwestiach gospodarki. Świadczyć może o tym fakt, że w wyborach do Sejmu w 2001 roku z list PO startowali członkowie Unii Polityki Realnej. Fragmenty deklaracji ideowej PO z 2001 roku:
– Platforma Obywatelska zrodziła się z protestu przeciwko złej polityce. Dobra polityka pozostaje w służbie człowieka, nie zaś jakiejkolwiek doktryny lub interesu. (zobacz: Własne interesy, Upolitycznienie spółek, Nepotyzm)
– Polityka łączy się z moralnością tylko tam, gdzie pielęgnowane są cnoty obywatelskie. Gdzie patriotyzm stawiany jest ponad walkę o partyjne interesy. Gdzie autorytet państwa wymusza bezwzględne przestrzeganie prawa, także przez rządzących. […] Zaś honor ceniony jest bardziej niż spryt. (zobacz: Afery, Korupcja)
– Platforma Obywatelska chce przywrócić blask tradycyjnym ideałom republikańskim.
– Fundamentem cywilizacji Zachodu jest Dekalog. Wierzymy wspólnie w trwałą wartość norm w nim zawartych.
– Zadaniem Państwa jest roztropne wspieranie rodziny i tradycyjnych norm obyczajowych, służących jej trwałości i rozwojowi. Dlatego prawo winno ochraniać życie ludzkie, tak jak czyni to obowiązujące dziś w Polsce ustawodawstwo, zakazując również eutanazji i ograniczając badania genetyczne. (zobacz: Aborcja i in vitro)
– Nie ma innej drogi do szybkiego rozwoju i dobrobytu jak powrót do idei wolności. Nie ma innej skutecznej polityki gospodarczej – jak polityka konkurencji, ochrony własności prywatnej i twardego rozprawienia się przez państwo z przyczynami paraliżu przedsiębiorczości. (Zobacz: Finanse)
– Miłość i poświęcenie dla Ojczyzny, znajomość polskiej historii i kultury, wreszcie świadome przenoszenie narodowej i rodzinnej tradycji – to szczególnie doniosłe zadania dla naszego pokolenia. Pokolenia, które jako pierwsze stanęło przed szansą wprowadzenia Polski na równych prawach do tworzącej się unii narodów europejskich. (zobacz: Polityka historyczna, MSZ, Polska w UE)
W programie PO znalazły się takie postulaty, jak: decentralizacja państwa poprzez wzmocnienie samorządów, odpartyjnienie Senatu, odbudowę służby cywilnej, kodyfikację prawa wyborczego, jednomandatowe okręgi wyborcze, bezpośrednie wybory starostów oraz zmiany przepisów dotyczące immunitetu parlamentarnego.
Donald Tusk mówił też o potrzebie naprawy państwa, postulował szerokie otwarcie archiwów IPN, obniżenie podatków i wprowadzenie podatku liniowego. Miały zostać zniesione przepisy utrudniające rozwój przedsiębiorstw: zmniejszona liczba regulacji, koncesji, zezwoleń i innych form ograniczania działalności gospodarczej. Była to więc partia liberalna gospodarczo, a konserwatywna obyczajowo.
Przed referendum w sprawie wejścia Polski do Unii Europejskiej posłowie Platformy Obywatelskiej wydali tzw. Zobowiązanie Krakowskie, w którym zobowiązali się:
[…] Traktujemy ten akt jako wypełnienie patriotycznego testamentu polskich powstańców, legionistów, AK-owców i ludzi Solidarności, jako dokończenie wielowiekowego procesu prowadzącego Polskę ku jedności z chrześcijańskimi Narodami Zachodniej Europy.
[…] będziemy z determinacją walczyć o wypełnienie najważniejszych polskich interesów państwowych i narodowych w Europie.
1. Będziemy walczyć o pełne prawa w Europie dla polskiej tożsamości narodowej, o obecność polskiego języka i równoprawne traktowanie Polski i Polaków przez inne narody Europy.
[…]
3. Będziemy bronić praw religii, rodziny i tradycyjnego obyczaju, bo tych wartości szczególnie potrzebuje współczesna Europa.
Pełny tekst: Zobowiązanie Krakowskie. Warto się zastanowić czy zobowiązania ideowe Platformy Obywatelskiej zostały dotrzymane. A co w takim razie z postulatami gospodarczymi, podatkowymi i społecznymi?
Postulaty wyborcze z 2005 roku:
– zmiana konstytucji,
– realizacja postulatów z akcji „4 x tak”: zmniejszenie liczby posłów o połowę, wprowadzenie JOW, zniesienie immunitetu poselskiego, likwidacja Senatu,
– podwyższona odpowiedzialność funkcjonariuszy państwa,
– rozszerzenie kompetencji Trybunału Stanu,
– ograniczenie przywilejów władzy,
– likwidacja finansowania partii z budżetu państwa,
– ograniczenie nadmiernie rozbudowanego aparatu władzy,
– sankcje dla łamiących prawo wysokich urzędników,
– zmniejszenie administracji centralnej o 20%,
– stworzenie jednego Urzędu Regulacyjnego, który nie ulegając interesom branżowym będzie dbał o systematyczne obniżanie na rynku cen np: na energię elektryczną czy usługi telekomunikacyjne,
– jednolita stawka 3×15% dla PIT, CIT i VAT,
– uproszczenie systemu podatkowego, który uniemożliwi oszustwa i zablokuje różnorodność w interpretacji przepisów,
– uproszczenie formularza PIT, a następnie jego likwidacja,
– wprowadzenie dla przedsiębiorstw rocznej sprawozdawczości podatkowej,
– obniżenie kosztów pracy,
– likwidacja opłat i parapodatków nakładanych na przedsiębiorców i obywateli,
– ograniczenie monopoli,
– wyrównanie szans w dostępie do nauki,
– wprowadzenie bonów oświatowych, które wywołają w szkołach zdrową konkurencję,
– ujednolicenie godzin nauki wszystkich dzieci w szkołach podstawowych w godzinach przedpołudniowych,
– uporządkowanie służby zdrowia,
– decentralizacja NFZ,
– utworzenie Rejestru Usług Medycznych,
– dopuszczenie konkurencyjnych prywatnych ubezpieczeń i zezwolenie na prywatne inwestycje w szpitalach,
– 48 godzinne sądy dla chuliganów,
– przeniesienie co najmniej 20% policjantów wykonujących pracę urzędniczą do bezpośredniej walki z przestępcami,
– zmiana organizacji budowy autostrad, tak aby były budowane szybko i znacznie taniej,
– w ramach reformy administracji uproszczenie regulacji rynku transportowego, odpolitycznienie i odbiurokratyzowanie administracji transportu,
– uproszczenie i usprawnienie procedury finansowania, aby przetargi i kwestie finansowe związane z budową drogi nie trwały długo i by pieniądze płacone przez podatników w cenie paliwa były realnie przeznaczane na budowę dróg,
– wsparcie kolei poprzez dopłaty do przewozów pasażerskich,
– wzmocnienie funkcjonowania nadzoru budowlanego dla egzekwowania standardów i norm na polskich drogach,
– reforma Wspólnej Polityki Rolnej tak, aby była ona korzystna dla polskiej wsi,
– regionalizacja polityki rozwoju obszarów wiejskich,
– przeprowadzenie reformy ryku cukru tak, aby reforma tego rynku nie osłabiła pozycji polskich rolników i cukrowni na europejskim i światowym rynku,
– wprowadzenie podatku dochodowego w miejsce podatku rolnego,
– ograniczenie ilości agencji i instytucji rolnych oraz usprawnienie ich działania,
– narodowy program budowy grup producenckich, który obejmował będzie identyfikację rolników, którzy są chcą tworzyć grupy, szkolenia dla tych rolników i pomoc prawno-administracyjną w zakładaniu i prowadzeniu grup oraz promocję produktów rolnych w kraju i poza nim,
– stworzenie trwałych rozwiązań podatkowych pozwalających na realizowanie unijnych zasad wprowadzania biopaliw na rynek bez skomplikowanych, korupcyjnych procedur, zezwoleń i koncesji.
Obietnice Platformy Obywatelskiej z 2007 roku:
– przyśpieszenie i wykorzystanie rozwoju gospodarczego,
– szybkie przyjęcie waluty euro,
– radykalne podniesienie płac dla budżetówki,
– zwiększenie emerytur i rent,
– wybudowanie nowoczesnej sieci autostrad, dróg ekspresowych, mostów i obwodnic,
– w „Narodowym Programie Wielkiej Budowy” PO obiecywała m.in. budowę 1529 km autostrad, 4838 km dróg, modernizację 11 portów lotniczych, budowę 9 nowych (w tym w Olsztynie i Białymstoku), 15 mostów na Wiśle, a w całym kraju 50 mostów, 141 obwodnic miast i modernizację kolei tak, aby trasę Warszawa-Łódź w pokonać można było w godzinę,
– zagwarantowanie dostępu do bezpłatnej opieki medycznej i likwidacja NFZ,
– tańsze leki,
– poprawienie jakości i dostępności usług medycznych,
– wyższe płace dla pracowników służby zdrowia,
– zmiana systemu ubezpieczeń i wprowadzenie ubezpieczeń dodatkowych,
– podzielenie NFZ na kilka konkurujących funduszy publicznych, oferujących ubezpieczenie w zakresie podstawowym,
– dopuszczenie z czasem do funduszy publicznych innych instytucji ubezpieczeniowych, m.in. korporacje samorządowe i prywatne, działające na równych prawach,
– uproszczenie podatków,
– wprowadzenie 15% podatku liniowego (w 2005 było to 3×15% w 2007 już 2×15%) z ulgą prorodzinną w wysokości 1200zł na dziecko,
– poza ulgą podatkowa na dzieci dodatkowy bonus podatkowy dla kobiet rodzących drugie dziecko przed 30. rokiem życia,
– likwidacja ponad 200 opłat urzędowych,
– zniesienie tzw. podatku Belki,
– nowa ustawa akcyzowa, która ograniczy kompetencje ministra finansów w tym zakresie,
– przyśpieszenie budowy stadionów na Euro 2012,
– sprawienie, że Polacy będą chcieli wrócić z emigracji i inwestować w Polsce,
– podniesienie poziomu edukacji,
– upowszechnienie internetu,
– podjęcie rzeczywistej walki z korupcją,
– stworzenie państwa silnego, taniego i przyjaznego,
– zmniejszenie o 300 mln zł budżetu na funkcjonowanie kancelarii prezydenta i premiera,
– redukcja zagrożeń bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego przy wzroście poczucia bezpieczeństwa obywateli, bez nadmiernego ograniczania ich swobód i wolności,
– reforma policji poprzez zmianę funkcji i odbiurokratyzowanie Komendy Głównej oraz likwidację stanowisk dublujących się kompetencyjnie,
– sprawienie, aby zwiększanie uprawnień operacyjnych służb nie powodowało ograniczania praw obywatelskich.
W 2011 roku PO przedstawiło 21 priorytetów:
1. Wynegocjowanie ponad 300 mld złotych w budżecie UE na lata 2014–2020 na nasz program inteligentnego rozwoju, który wesprzemy kolejnymi 100 mld złotych środków własnych.
2. Płace sfery budżetowej, zamrożone ze względu na kryzys, zaczną ponownie rosnąć. Podobnie jak konsekwentnie zwiększyliśmy płace nauczycieli, będziemy sukcesywnie podnosić wynagrodzenia innych ważnych społecznie grup zawodowych, zaczynając od nauczycieli akademickich i policjantów.
3. Do 2013 roku wprowadzenie rozwiązań gwarantujących Polsce wysokie przychody z wydobycia gazu łupkowego, które przeznaczone będą na bezpieczeństwo przyszłych emerytur.
4. Na podobieństwo 1800 Orlików budowa 1000 Świetlików – centrów kultury i bibliotek gminnych, które będą wspierać kreatywność i budować umiejętność pracy zespołowej.
5. Zwiększenie wydatków na Uniwersytety Trzeciego Wieku i grupowe zajęcia zdrowotne dla seniorów.
6. W Polsce rodzi się coraz mniej dzieci. Żeby temu zaradzić będzie radykalnie zwiększona ulga rodzinna na trzecie i kolejne dziecko.
7. W ramach programu „Koperniki” w każdym województwie do 2020 roku będą tworzone „Centra Nauki”, których zadaniem będzie inspirowanie młodzieży do nauki i innowacyjności.
8. Likwidacja formularzy podatkowych PIT.
9. Obniżenie zasadniczej stawki VAT do 22% w 2014 roku, kiedy światowy kryzys gospodarczy powinien ustąpić fazie ożywienia.
10. Zwiększenie ulg podatkowych dla oszczędzających na emeryturę, by motywować skłonność do długookresowego oszczędzania.
11. Dostęp do szerokopasmowego Internetu w każdej gminie.
12. Do 2015 roku wprowadzenie do szkół e-podręcznik.
13. Polacy będą mieli prawo wyboru, komu przekażą swoją składkę zdrowotną, wprowadzając konkurencję dla NFZ.
14. Wprowadzenie do kodeksu pracy odnawialnych umów sezonowych dla pracowników, co zwiększy stabilność zatrudnienia wśród młodych.
15. Likwidacja obowiązku noszenia przez kierowcę przy sobie dowodu rejestracyjnego swojego pojazdu i prawa jazdy, które policja i inne służby będą mogły skontrolować, łącząc się elektronicznie z odpowiednim urzędem.
16. Radykalne ograniczenie dostępu służb specjalnych i policyjnych do bilingów obywateli oraz zwiększenie kontroli nad wykorzystywaniem podsłuchów.
17. Skrócenie terminu wydawania pozwoleń na budowę z około 300 do 100 dni, a liczbę procedur z ponad 30 do 15. Skrócenie termin oczekiwania przez obywatela na rozstrzygnięcie jego sprawy w sądzie o 1/3.
18. Dążenie do zrównoważonego budżetu przed końcem kadencji. Obniżenie relacji długu do PKB do 48% w 2015 roku i do 40% w 2018 roku, dzięki czemu będziemy mieli niższe stopy procentowe i szybszy wzrost gospodarczy.
19. Wprowadzenie przepisów gwarantujących kobietom „równą płacę za równą pracę”, eliminując dyskryminację kobiet w miejscu pracy.
20. Stypendia naukowe dla najlepszych maturzystów już od pierwszego roku studiów.
21. Miliard złotych ze środków unijnych na „Fundusz Przedsiębiorczości na Wsi”.
W 2015 roku PO zaprezentowała program „Polska przyszłości”:
– Powstanie w ciągu 10 lat 50 tys. nowych mieszkań na wynajem,
– Ograniczenie przywilejów związków zawodowych: etaty związkowe finansowane przez same związki, a nie przedsiębiorstwa,
– Zniesienie składki ZUS i NFZ: docelowo każdy obywatel, zatrudniony na jednolitym kontrakcie, będzie płacił tylko jeden podatek dochodowy,
– Zdrowe dzieci: wprowadzenie profilaktyki stomatologicznej, przypisując każdą szkołę do konkretnego gabinetu stomatologicznego,
– Racjonalne wymogi sanitarne: stworzenie katalogu minimalnych wymagań sanitarnych dla małych przetwórni oraz rolników produkujących na potrzeby własne oraz swoich gości,
– Modernizacja Wojska Polskiego: finansowanie armii na poziomie 2% PKB,dokończenie budowy sześciu okrętów dla Marynarki Wojennej i stworzenie nowego systemu obrony powietrznej kraju, rozwinięcie programu pancernego i artyleryjskiego w oparciu o Polską Grupę Zbrojeniową, kontynuowanie doposażenia Sił Zbrojnych RP w nowoczesny sprzęt, wzmocnienie kolejnych garnizonów, ze szczególnym uwzględnieniem wschodniej części kraju,
– Likwidacja umów śmieciowych: wprowadzenie jednolitego kontraktu, który wyprze umowy cywilnoprawne trwające poad miesiąc,
– Silna i zjednoczona UE: bronienie fundamentów UE w zakresie wolnego przepływu osób, pracowników i usług,
– Likwidacja testów szóstoklasistów,
– Reforma systemu politycznego: wprowadzenie mieszanego systemu wyborczego do Sejmu i Senatu, który łączy zalety JOW i proporcjonalnego rozdziału mandatów,
– Wiejski stragan: program skracający ścieżkę dystrybucji żywości wytwarzanej na małą, lokalną skalę, produkty będą trafiać od producenta do konsumenta jak najkrótszą drogą,
– Przyjazny urząd, odpowiedzialni urzędnicy: kontrola urzędnicza tylko w uzasadnionych i uprawdopodobnionych przypadkach, wprowadzenie majątkowej odpowiedzialności funkcjonariuszy publicznych,
– Nauka postaw obywatelskich: wprowadzenie do programu nauczania w szkołach ponadpodstawowych zajęć uczących współpracy, pracy zespołowej oraz podstawowa edukacja w zakresie udzielania pierwszej pomocy,
– Więcej opieki dla seniorów: uruchomienie specjalnego numeru alarmowego dla osób starszych potrzebujących opieki, czynny 24 godziny na dobę, 365 dni w roku,
– Odnowa miast: rezerwacja 25 mld zł na rewitalizację miast w ramach funduszy europejskich na lata 2014-2020,
– Lepsza opieka dla najmłodszych: 150 mln zł rocznie na programy „Maluch” i „Maluch na uczelni”,
– 12 zł minimalna stawka godzinowa dla umów cywilnoprawnych (zlecenia),
– Made in Poland: włączenie się dyplomacji w pomoc polskim firmom, zapewnienie politycznego wsparcia polskich inwestorów gospodarczych w czasie wizyt zagranicznych i misji dyplomatycznych na najwyższym szczeblu,
– Wyższe kredyty studenckie 1800zł zamiast 600zł,
– Nowy etap w stosunkach Państwo-Kościół: finansowanie Kościołów przez wiernych,
– Jeden podatek dochodowy: dla osób o niskich dochodach efektywna stawka podatku w wysokości od 10%,
– Grant na start: wsparcie do 4000zł rocznie dla osób zatrudnionych na etacie lub umowie cywilnoprawnej,
– Ograniczenie finansowania partii politycznych z budżetu państwa,
– Budowa dróg: wprowadzenie do Narodowego Programu Budowy Dróg Lokalnych możliwości finansowania dróg i pasów rowerowych, kilka tysięcy dróg rowerowych w ciągu 5 lat.
